Critical Alignment Yoga, Ontspanning

Bhamari of zoemen als een tevreden bij

Mijn eerste zoem

Tijdens de yogaweek deze zomer zoemde ik voor het eerst. Het waarom van het gezoem was mij onbekend maar allez ik ervaar graag en deed dapper mee. Yogaleraar Gert lichtte het gezoem niet toe, ook later niet en eerlijk gezegd ben ik daar wel blij mee want zo kon ik blanco ervaren.

Zo te zoemen

Nu negen maanden later ben ik een beetje wijzer. De ademhaling heet bhamari (bhramari of bramari) en bhamara betekent zwarte bij. Zo beschrijft Gert de ademhaling in zijn boek Critical Alignment: ‘Til na de beoefening van de ademhalingsoefeningen je hoofd met een inademing op en plaats je nek en hoofd weer boven op je wervelkolom. Adem rustig en diep in, en maak tijdens het uitademen een zacht zoemend geluid dat vanuit je mondholte door je hele lichaam en de ruimte om je heen gaat circuleren. Maak de klank alsof je hele lichaam het geluid produceert en niet alleen de mondholte of de keel.’ Gert adviseert het vijf keer te doen, maar elders las ik dat het ook best twintig keer mag. Vind ik wel fijn, als het niet teveel aan regeltjes gebonden is.

APK

Waarom zou je gaan zitten zoemen als een bij? Ik doe het hierom. Het blijkt – voor mij – een kunst om de zoemtoon mooi te krijgen. Is dat al genoeg reden om het te doen? De oefening om iets mooi te krijgen vormt en vast in de goede richting. Ik vind de zoemtoon mooi als ik ermee kan spelen en wel zo dat het volume constant is en de klank aantrekkelijk. Ik probeer tevreden te zoemen soms bijna een beetje te spinnen als een poes. De ene keer lukt dat prachtig van hoog in mijn neus tot diep in mijn bekken. Aan het bereiken van de ruimte om me heen werk ik nog. Een andere keer zoem ik met horten en stoten klanken van een verzopen automotor of lelijker. Om in de autosfeer te blijven, zo’n zoemsessie is inmiddels onderdeel van mijn periodieke keuring. Het weerspiegelt haarfijn mijn innerlijke toestand.

Waardevol

Andersom doet me een sessie zoemen altijd goed. Juist als ik er in eerste instantie niks van bak en het pas na een keer of vier, vijf weer richting ‘mooi’ gaat. Het is alsof die mooie zoemtoon voor een vriendelijke reset zorgt. Why? Dat wil ik best weten, maar zo zonder die informatie vind ik het al heel waardevol.

K.U.Z. Ken u zelf

Annejet’s tijdgeest

Gisteravond luisterde ik naar Annejet van der Zijl. Zij sprak hier in Laren over haar boek Bernhard. Annejet vertelde hoe het begrip tijdgeest als een rode draad door haar boeken loopt. Een verhaal in de context van zijn eigen tijd te plaatsen is voor haar De uitdaging. Zo ontstaat bijvoorbeeld een genuanceerder beeld over Bernhard.

En wat heeft dat te doen met het lijf?

Annejet vertelde hoe ze op haar uitdaging en fascinatie stuitte. Zij was 18 in 1980, haar man in 1968. In 1980 werden academici vooral werkeloos en was crisis elke dag het buzzwoord. In 1968 ging het over vrije liefde en relletjes. Tot op de dag van vandaag maakt dat, dat hij anders in het leven staat dan zij.

En dat in het leven staan doe je met je lijf. Toch? Ja het lijkt me wel dat het eerste meer spanning in het lijf heeft opgeleverd dan het tweede.

Tijdgeest maakt je tot wie en wat je bent. Natuurlijk komt er veel meer bij kijken, maar het onderstreept wel mijn idee dat investeren in zelfkennis wijzer is dan het al te stringent volgen van diëten en adviezen per doshatype, bijvoorbeeld.

Critical Alignment Yoga, Psychosynthese

Je kern?

Bestaat er zoiets als je kern, een goedheid in jezelf waar je naar terug kan grijpen? Geen idee.

Wat ik wel weet, is dat het voor mij werkt om te doen alsof die bestaat. En dan vind ik het even niet zo belangrijk dat hij wetenschappelijk is aangetoond.

Het idee van een mooie kern bestaat al langer. Dichter Willem Kloos schreef al in 1885: Ik ben een God in ’t diepst van mijn gedachten. Afgelopen najaar kwam ik hem bijvoorbeeld ook tegen bij Mary de Lanoy. Ik was bij haar proefkonijn voor acht sessies psychosynthese. Zie http://www.psychosynthese.nl en de afbeelding. Ook deze theorie gaat er vanuit dat er zoiets bestaat als een goede, volwassen ik of  het echte zelf.

Psychosynthese-Ei

Allerlei ingesleten denkpatronen, in de  psychosynthese noemen ze die subpersonen halen je weg uit die kern.

Critical Alignment

In Gert’s yoga is er voor ingesleten patronen ook een hoofdrol weggelegd. Want ook in ons lijf liggen allerlei vaste gewoontes verankerd. Zo zeer zelfs, dat we de vervormingen kunnen zien én aanraken. Zoals daar zijn, de hoge schouders, de holle rug enzovoort.

Zou het zo zijn, dat als het lijf zich hieruit losweekt je veel makkelijker uhm lichter toegang krijgt tot je kern?

No Mind, Ontspanning, Yoga

Puddingtherapie III – Puddingscan

Mike, het puddingmasker van vorige week is amazing. En zo multifunctioneel.

Aan de ene kant heb je smulpudding, het andere uiterste is oud zoethout. Taaie zoethout met een bittere, wat muffe smaak. Het is nergens voor nodig om die zoethout af te serveren. Ongetwijfeld heeft hij ook zijn goede kanten en blijkt het een bommetje verwrongen emoties, dus plak er nog geen negatief stempel op.

Bij de puddingscan ga je rustig liggen of sturen, en met je aandacht over je gezicht. In hoeverre evenaren je wangen het ideale puddinggevoel. Hangen ze echt af langs je kaken zoals een pudding dat zou doen? En je voorhoofd? In de plooi en meer een gevalletje van oud zoethout? Probeer eens – uit nieuwsgierigheid?! – een alternatief. Inhaleer de geur van jouw ideale smulpudding – met de geur van een latte macchiato of als jij daar relaxter van wordt, van bitterkoekjes, citrus of karamel. En richt in één adem die sensatie op je voorhoofd.

Als je de smaak te pakken hebt, bekijk dan eens je wenkbrauwen en vooral die paar centimeter ertussenin. Druk eens zachtjes op die plek met je wijs- en middelvinger. Anything to do with de ideale o-wat-ben-ik-intens-tevreden-puddingsensatie? Vanuit onze allerbeste intenties en juist omdat we zo ons best doen verandert menig wenkbrauw-dam-wenkbrauw in een strak stuk oud zoethout. Ook nu weer kan het enorm opluchten om daar een wat hoger puddinggehalte te krijgen. Hetzelfde geldt voor alles rondom je ogen.

Zoethout in pudding veranderen dus. Yep. Het inhaleren van geur helpt daar enorm bij. Ook al omdat je zo je adem erbij betrekt. Wat ook helpt is letterlijk je gezicht wat op te laten bollen. Dat is het makkelijkst bij je wangen natuurlijk. Je blaast ze een beetje rond, laat de lucht weer gaan maar trekt je wangen niet strak terug. Die lucht kun je ook rond laten gaan aan de buitenkant van je tanden en kiezen in je onderkaak. Laat de huid daar maar drillen als een pudding. Waarschijnlijk voel je dat er best een beetje minder spanning mogelijk is. Vanuit dat gevoel kun je opnieuw de zones rond wenkbrauwen en ogen te grazen nemen.

Een puddinglook of puddingface ziet er onverwacht mild en prettig uit. De eerste keer dat je jezelf in een puddingmode/puddingpose in de spiegel bekijkt is soms even schrikken. Ineens zie je hoe moe je werkelijk blijkt te zijn. Maar, maar, maar hou vol. Wedden dat er snel een moment volgt dat er onverwacht vitaliteit en  kerngezondheid terug kijkt?!

Maar Mike, wat is er nou zo multifunctioneel aan de pudding

De scan kun je los laten op elk deeltje van je lijf. En ook zo fijn aan de pudding is, is dat het jouw pudding is. Heb je behoefte aan lichtheid in je leven, dan is jouw pudding dus luchtig en heeft citrustonen. Bijvoorbeeld.

Why yoga?

Ontdek-je-plekje

Dit smaakt dus naar meer

Waarom yoga? Waarom Critical Alignment Yoga? Omdat het zo lekker is om je eigen lijf te herontdekken. Onder meer.

Deze zomer tijdens de yogaweek in Frankrijk vroeg yogaleraar Gert ons, onze schouderbladen los te laten hangen. Schouderbladen, schouderbladen? Ja waar die volgens de wetenschap in een menselijk lichaam zitten dat wist ik wel, maar dat is iets anders dan ze daadwerkelijk voelen. En laat ze dan maar eens los. Inmiddels een half jaar verder heb ik ze terug, voel er spanning in opkomen en kan die meestal weer kwijt.

Na mijn schouderbladen volgden:

  • dat stuk tussen mijn schouderbladen links en rechts van mijn ruggenwervel
  • de onderkant van mijn nek aan de achterzijde
  • een lagere basis in mijn rug van waaruit ik mijn hoofd voel bewegen
  • mijn atlas die beurs werd en daarna een beetje losser, opener, lichter
  • mijn hartstreek die uit zijn harnas ontsnapt lijkt
  • de handgreep uit mijn nek die zich terug trekt
  • plekjes her en der in mijn heupen
  • uhm mijn oksels

Laagje-voor-laagje

Het begin van een nieuwe ronde ontdek-je-plekje kondigt zich vaak maar lang niet altijd aan met zo’n beurs gevoel. Soms is een gebied gewoon ineens vrij en realiseer je je bijvoorbeeld ‘verhip inderdaad draag ik het gewicht van mijn hoofd laag in mijn bovenrug’. De eerste klap is een daalder waard of het blijkt slechts een topje van een ijsberg, meestal zitten er onder de eerste dikke laag nog heel wat te halen. Mensen die onbekend zijn met yoga denken dat je daaraan alleen plezier beleeft als je lenig en fit lijf hebt. Niets is minder waar. Juist beginners krijgen veel eer van hun werk. Maar pas op, een yogaholic ben je zomaar.

Het smaakt altijd naar meer

Yoga is een raar ding. Het is alsof je steeds een nieuwe worst wordt voorgehouden. Even krijg je een sneak preview van hoe het voelt om een soepelere onderrug te hebben. Maar als de gewenste aandacht en verzorging voor die onderrug niet volgt, dan voel je ineens wat je jezelf aandoet en wordt het daar juist beurs en houterig. Je gaat twee stapjes naar voren en dan weer een terug. Dat klinkt gemeen maar zo voelt het niet. Je kunt kiezen …, nog wat langer negeren en je voelt gewoon geen onderrug meer of vrolijk verder met ontdek-je-plekje.

Waar zitten mijn heupen?

Vaste prik hierbij is om op je kop op een hoofdstandbankje te staan. En dan je lijf te voelen, althans dat is het idee. Vooralsnog heb ik ondersteboven geen idee waar ik mijn heupen kan vinden. En daar krijg ik dus goede yoga- en leeflust van. Je zal het maar hebben.

Food for yogies, No Mind, Pudding

Puddingtherapie II – Het madeleine-effect

Dat de geur van smulpudding zo’n sterk effect kan hebben, noemt men in de wetenschap het Madeleine-effect naar een passage door Marcel Proust geschreven in Remembrance of Things Past. Hij beschrijft hoe de geur van een Madeleinecake gedoopt in lindethee hem plotseling terug werpt naar zijn kindertijd.

Waar je de lekkerste Madeleinecakejes koopt weet ik nog niet. De lekkerste macaroons koop je bij Ladurée op de Champs Elysées. Virtueel voorproeven kan op http://www.laduree.fr/public_en/produits/macarons_accueil.htm.

Macarontherapie van Ladurée
Macarontherapie van Ladurée
Food for yogies, Ontspanning

Puddingtherapie I – Puddingmasker

Deze yogales maak ik voor jullie pudding. Ga rustig liggen en doe je ogen dicht. Het wordt een pudding zoals je in een puddingbroodje zou kunnen doen. Het recept is heel makkelijk, want ik kocht bij een goede banketbakker een mix en daar hoef ik alleen maar melk aan toe te voegen en het daarna op te warmen.

De pudding is een speciale pudding want het is jouw pudding en jij vindt hem – heel – lekker. Daarom wil ik je vragen nu verder met me mee te roeren en je jouw ideale pudding voor te stellen. In de mix zit een beetje vanille en suiker. Van beide net zoveel als jij lekker vindt. Het moet echt een pudding worden waarvan bij jou het water in de mond gaat lopen, die prettig verzadigt en een tevreden mens van je maakt. Ik vrees dat de pudding het broodje niet gaat halen, want uit het pannetje komt zo’n heerlijke geur … Ik ruik een warme lucht met zwoel en rijp amandel. Ik weet niet of er, naast de vanille ook amandel in jouw pudding zit. Misschien maakt amandel je helemaal niet zo blij als mij, maar een vleugje kaneel wel of een eetlepel honing. Alles is goed, het is jouw smulpudding. Probeer je de geur zo gedetailleerd mogelijk voor te stellen.

Voordat je de pudding ging maken, heb je anderhalf uur over de hei gewandeld. Het was zonnig maar nog flink koud en nu lust je wel wat, je hebt zelfs beretrek. Tijd om de pudding te proeven en je helemaal eigen te maken. Hij is nog prettig warm en ja hoor hij is zalig; rijk, romig, zacht en tegelijk spannend genoeg dankzij de vanille en de fijne zuiveltonen. Het water loopt je inderdaad in de mond.

De pudding als beeld wil ik vast houden bij de komende oefeningen. Ik denk dat je het makkelijk zult kunnen oproepen. Je hebt een gedetailleerde prent van de geur en geur is iets dat diep in ons geheugen, ons hoofd binnendringt. De specifieke plek van het geurcentrum in het hoofd zorgt daarvoor. Iedereen kent het wel; je ruikt iets en dat werpt je terug naar een moment uit het verleden. De zolder van je oma, de opslagruimte van ski’s en skischoenen op de wintersport. De geur van onze pudding roept een diepe associatie op met momenten van volle tevredenheid. De sensatie van de pudding heeft nog meer ingangen/aanknopingspunten: het water dat je in de mond loopt, de glimlach die het op je gezicht veroorzaakt, smaak, temperatuur en misschien zelfs wel het geluid van het roeren in het pannetje.

Misschien ben je zo liggend al behoorlijk tot pudding geworden. Ik wil je vragen daar eens mee verder te gaan. In hoeverre komt het gevoel in je gezicht overeen met die pudding. De pudding heeft nog een eigenschap die het voor verdere ontspanning zo bruikbaar maakt. De pudding is zacht maar geen pap. Hij veert net voldoende terug. Voel eens je wangen en het gebied rondom je wangen, je ogen, richting je kaken. Hoe hoog is het puddinggehalte daar? Tijd voor een puddingmasker…

Ontspanning

No Mind

Zojuist sprak ik mijn vader. De beste man woont in Osaka, Japan, is gepensioneerd en vindt het dus een aardige uitdaging om zichzelf te leren om minder te denken. Waarom weet hij nog niet. Maar ze zeggen dat dat je goed doet. Mijn vader was ooit een zeer nadenkende, rationele huisarts en dus ben ik enthousiast.

U zoekt dus de No Mind van Tom Cruise als Nathan Algren in de film The Last Samurai? Hij en ik vinden die film erg mooi. Ja, die No Mind zoekt hij!

Gelijk overspoel ik hem met het idee dat je lijf daarbij een goede hulp kan zijn.

* Niet denken wordt als snel net zoiets als de opdracht Denk niet aan een roze olifant. Probeer dat maar eens heftig en het enige dat je nog ziet, voelt, hoort en ruikt is … die roze olifant. Denk niet aan een roze olifant, door aan een blauwe olifant te denken werkt beter.

* Je lijf neemt makkelijk de rol van blauwe olifant op zich. Richt je aandacht bijvoorbeeld op je ogen. Je ogen hebben de handige eigenschap om steeds als je gaat denken te bewegen. Sterker, net voor je wilt gaan denken beginnen ze al en daar heb je wat aan. Ga op je rug liggen en sluit je ogen. Beweeg de ogen krachtig heen en weer. Zo voelt denken dus. Zo ongeveer. Opvallend is dat het gebied rondom de ogen daarbij verre van relaxed voelt. Dus daar komen die kringen vandaan. Je aandacht richten op de achterkant van je hoofd, specifiek dat stuk dat de grond raakt brengt de geest opvallend tot rust. Een van de ideeën daarachter is dat zich daar de visuele schors bevindt, maar dat zoeken we nog even verder uit.

* Een alternatief is om je aandacht te richten op de prana, zeg maar de energie die er door je lijf dwarrelt. Vooral in je handpalmen en vooral na een beetje inspanning kun je dat makkelijk voelen. Het voelt als tintelen. Als je voet slaapt, of je hand wordt datzelfde tintelen heel sterk. Dat gevoel dus in lichte mate neem je makkelijk in je handen waar. Zoek ook de prana op in je polsen, onderarmen, bovenarmen en wellicht zelfs de borststreek.

Met dank aan Gert van Leeuwen en Heiltje Vooys. Zie www.criticalalignment.nl


Ademhaling, Ontspanning

Hangmat-ademhaling

Hangmat-ademhaling dat is zoiets als mijn prettigste ademhaling. Ademen doe je de godganse dag en dat kan je dan maar beter lekker doen.

Ik vroeg me gisteren af wanneer ik op mijn lekkerst adem. Dat is dus als ik in een hangmat hang, eentje die lichtjes heen en weer wiegt. In ideaal lenteweer: heerlijk warm met af en toe een prikkelende, koele windvlaag, een briesje. Het beeld is bijna compleet. De hangmat staat in mijn tuin waar ik een lichte frisse geur van gras ruik.

Mijn ademhaling is dan vredig, licht en langzaam – en opvallend vaak adem ik gewoon een tijdje niet.

Dit beeld werkt goed voor me. Ik probeer het op te roepen als ik in een uitdagend yogastandje sta of vlak voor een deadline zit. Mijn neiging was ooit om dan juist een partij stevig, vooral diep te ademen. But why? Want het verzwaart alleen maar. Het bevestigt als het ware dat het zwaar is, terwijl als ik overga naar de hangmatmodus ik zelfs in de meest rare standjes een zonnig gevoel krijg.

Waar komt die zware ademhaling vandaan? Het lijkt mij een resultaat van een mixed-bag met daarin opvoeding, cultuur, aard van het beestje die alledrie niet durven geloven dat het leven zomaar licht kan zijn.