CAY

Essay: Gaat essayeren me helpen bij overdracht en ontmoeten van mezelf en van de ander?

Essayeren is voor mij het schrijven van een essay. Essayeren is ook het ‘gehalte van edelmetalen onderzoeken’ en ‘het wegen, het toetsen van gewichten, van metalen’. Wauw, die omschrijving smaakt naar meer. Voor mij is het is ook ‘het onderzoeken en toetsen van waarde met het geschreven woord’.

Waarom ik daar zin in heb? Om te zijn met verhalen en om waarheid te ontdekken. Om mijn te vastgeroeste verhalen om te spitten en te vaste grond om te spitten. Om te spitten voor de lol van het spitten zelf. Om me bewuster te worden van mijn verhalenlandschap. Om zomaar te proberen, gewoon zomaar wat te zeggen. Ja, gewoon zomaar. Wellicht als wijze om te ondervinden. Wat dan weer subtiel en ook belangrijk anders is dan onderzoeken. En dat mag ik hier zomaar stellen. 

Het is ook om mijn zelf te laten spreken op een wijze die past bij mij. Om mezelf te herontdekken? Dat wellicht ook. Mijn eigen authenticiteit te herontdekken. Ik hou van schrijven, van woorden en vooral van spelen met die woorden. En dat trekt me zo aan, aan de essayvorm. Met niks overtuigen of vermaken dus als doel. Ooit voor een toets ‘communicatie’ moest ik dat uit mijn hoofd leren. Communicatie heeft een doel. Nou goed, volgens mij waren er vier doelen, maar die andere ben ik vergeten. Hopelijk was een van die andere doelen: ‘gewoon zomaar omdat je daar zin in hebt’. En mijn andere doel dus, zoals de titel laat zien, is een hoop dat essayeren me gaat helpen bij overdracht en ontmoeten van mezelf en van de ander. Wat ik lastig vind en tegelijk heel gaaf in mijn rol als yogadocent en in de geleiding tijdens privésessies, is een ‘schone’ overdracht. Kan ik de ander zo geleiden, dat hij superdicht bij zijn eigen waarheid kan komen; hoe het voor hem/haar klopt, nu? Dit raakt ook mijn liefde voor niet-koppige waarheid, voor vrije waarheid. Voor een spelen met waarheid. Opdat de waarheid gaat leven? 

Het lijkt me van waarde om hier ook stil te staan, bij hoe ik essayeer. Ik herken een angst, dat het me juist overmatig in mijn hoofd gaat brengen en dat dat me weg voert van hier. Ook is er de vrees dat het mijn vastgeroeste delen, nog verder doet vastroesten. Onlangs las ik een mooi verhaal over de transformatie van het pantser van een kreeft. Dat moet juist heel hard worden, anders kan de kreeft er niet doorheen breken. Sindsdien ben ik wat minder bang voor verharding. En nu helpt dit verhaal me, om wat vrijer te gaan volgen wat het essayeren wel/niet brengt en gaat geven. Wellicht maakt het de beweegruimte in hoofd vrijer. Let’s give it a try oftewel laat ik een ontspannen poging wagen.

Critical Alignment Yoga

Hypermobiliteit & yoga

Ans Krietemeijer van yogacentrum Ananda vroeg naar mijn reactie op onderstaand artikel over het negatieve effect van yoga op hypermobiliteit. Zie hier: https://yogainternational.com/article/view/joint-hypermobility-syndrome-yogas-enigmatic-epidemic

Goede yoga heeft dit effect niet, in tegendeel het stimuleert de stabiliteit. Dat zit zo.

Yoga is dé manier om zicht te krijgen op strijd in het lichaam; de strijd die het gevolg is van allerlei vormen van spanning. Deze strijd zorgt voor blokkades en stagnatie van grove en subtiele bewegingen – en doet dus energie verloren gaan.

Deze stagnatie (denk hierbij bv aan doorbloeding) leidt vrij snel tot stugheid van weefsel. Overigens is goed aangetoond dat statische houdingen (o.a. achter beeldschermen) die langer dan twintig minuten duren hetzelfde effect hebben. 

Het stugge weefsel zorgt dat toegang tot dieper liggend weefsel verdwijnt en leidt tot ‘dis-use’/ onbruik. Hierdoor verkorten structuren, zoals spieren, ligamenten (banden) en kapsel, inclusief bijbehorende circulatiekanalen van bloed-, lymfe- én zenuwstelsel. In goede yoga leer je deze strijd te herkennen en van daaruit ga je vervolgens de verkorting ‘te lijf’. Mild.

Dit is een heel andere benadering dan alle weefsel in je lichaam maar te willen verlengen. Op korte termijn zou die verlenging een sensatie van ruimte kunnen geven, als je echt voelt, voel je echter ook fragmentatie die het gevolg is van instabiliteit. Rondom elk gewricht in het lichaam ligt weefsel dat zorgt voor actieve stabiliteit (de houdingspieren) en passieve stabiliteit (met name ligamenten en kapsel). Goede yoga stimuleert het vermogen en uithoudingsvermogen van je houdingspieren. Hiervoor moet je ondermeer het verschil kunnen voelen tussen deze opbouw van kracht en de opbouw van spanning. Zoals eerder gezegd remt de tweede circulatie. De eerste doet dat niet. Overigens kan gebrek aan kracht ook spanning veroorzaken. 

Als je het hebt over circulatie, dan heb je het in de eerste plaats over de ademhaling. Je ademhaling vertelt je echt zoveel. Zo is het voor een cay-docent heel vreemd als iemand ingestort in een vooroverbuiging zit of opgeblazen in een heldhouding staat. Dat beperkt de ademhaling. Een cay-docent schrikt ook als leerlingen (juist die met hypermobiliteit) in de neerwaartse hondhouding doorhangen in hun schouders. Ze raken zo niet alleen de steun van schouderbladen kwijt voor ruimte in hart- en ademstreek, je ontneemt ze ook de kans om de verbinding tussen armen en rug stabieler te maken. Dat is nogal verwonderlijk, want ontspanning en circulatie gedijt alleen bij de gratie van (dynamische) stabiliteit … en dus hoort dit de volle aandacht van elke yogadocent te krijgen.

Ademhaling, Lijf's, Yoga

3-minutenscan

3-minuten-scan

Waarom een scan doen? Om jezelf te resetten en om te weten hoe het echt met je gaat. ‘Moet ik dan minder gaan doen?’ is een vraag die ik regelmatig krijg. Die vraag kan ik natuurlijk niet beantwoorden. Ik zal reageren met een antwoord als ‘alleen als je daar behoefte aan hebt’ of ‘je moet doen wat werkt’.

Het blijkt nog niet zo eenvoudig om te weten waaraan je behoefte hebt. Terwijl het eigenlijk best wel eenvoudig is – als je maar kunt luisteren naar lijf. De 3-minutenscan helpt hierbij.

Eerst ga je met je aandacht naar die buitenste vaak stormachtige laag. Die hoef je niet te veranderen, maar hem herkennen helpt je om dichterbij jezelf te komen en je beslissing minder te laten afhangen van vluchtige belangen. De reset aan het einde van de scan zorgt voor verbinding met je goede intenties en commitments.

Als je vandaaruit opnieuw naar je vraagstuk kijkt, vind je je antwoord veel makkelijker.

Critical Alignment Yoga, Pratyahara, Yoga

De kers op mijn yogataart, pratyahara

Uitnodiging Yogapresentatie
Uitnodiging Yogapresentatie

Gisteren was de eindpresentatie van mijn yogalerarenopleiding. Na een best wel wervelende intro hield ieder van ons vijf een persoonlijk verhaal.

Mijn verhaal ging over pratyahara. Pratyahara is de verstilling van de zintuigen. Hoewel dit aspect van yoga soms wat ondergesneeuwd lijkt te worden door al die andere facetten, vormt het voor mij de kers op mijn yogataart. Het is dan ook altijd aanwezig als ik yoga doe.

Dat heeft vast alles te maken met de jaren dat ik als wijnschrijfster werkte, met dagen waarop ik 80 wijnen op een dag proefde. Met mijn zintuigen ging ik dan op zoek naar de kwaliteit van een wijn, zijn kracht of charme. Het was werk dat me veel plezier gaf. Het paste ook bij me, in de zin dat je op mijn voorhoofd een stempel hoog sensitief kunt vinden. Je zou het ook licht geraakt kunnen noemen. Als kind kon je me uit de woonkamer naar mijn moeder in de keuken horen roepen; ‘mama er brandt iets aan’.

Het zo volop met mijn zintuigen bezig zijn gaf me plezier. Inmiddels vraag ik me af of het me ook het gevoel gaf dat ik zinnig bezig was. Vergelijkbaar met het fanatiek op een scherm gericht zijn, waarbij de ogen als zintuig een topprestatie leveren. Zou je zintuig kunnen vertalen als instrument voor (de) zin. Ik ben er nog niet uit, maar dat werken op smartphones, tablets en pc ziet er altijd wel zinnig uit en geeft best een zinnig gevoel.

Iedereen zal bekend zijn met vierkante ogen na een dag computeren. Na dagen vol met wijnproeven had ik daarbij een driehoekige neus en zeskantige keel.

Schermafbeelding 2012-12-17 om 12.25.54
CD met daarop Gert’s uitgebreide pratyahara-oefening

Wellicht is het daarom, dat ik 3,5 jaar geleden zo opleefde van de pratyahara-oefening tijdens de yogaweek van Gert (van Leeuwen) in Frankrijk. Het was een van de redenen dat ik verkoos om de lerarenopleiding bij hem te gaan doen. De oefening bestaat uit het tot rust brengen van de dynamiek in de ogen. Vanuit een algehele lichamelijk rust lukt het goed om de ogen niet meer heen en weer te laten schieten, maar ze rustig in het midden te houden. Door vanuit een afstand de ogen waar te nemen – de achterkant van het hoofd is daar een goede plek voor – wordt ook de focus in de ogen milder, minder. Als je dan je ogen opent en naar een punt kijkt zonder de focus er opnieuw in te brengen valt op dat je veel breder ziet. Tegelijkertijd valt de mentale rust op. De ogen reageren blijkbaar op mentale bewegingen en andersom. Dat is ook een bekend fenomeen in de REM-slaap, waarin de Rapid Eye Movement gepaard gaat met allerlei hectiek in de hersenen. Op vergelijkbare wijze kun je oren, neus, keel en zelfs huid tot rust brengen. Een uitgebreide oefening kun je vinden op de meditatie-cd van Gert.

De oefening van Gert luister ik met grote regelmaat, maar onbewust heb ik het ook altijd toegepast tijdens de asana’s, de houdingen. Bijvoorbeeld door de ogen te sluiten. Een tijd heb ik zelfs asana-series gedaan met oordoppen in. Door me af te sluiten voor alle indrukken van buiten kon ik me volop richten op mijn innerlijke ervaringen.

Voorpret. Ons thema was 'transformatie dankzij de lerarenopleiding'. Bij mij de transformatie van wijnjuf naar yogajuf
Voorpret. Ons thema was ‘transformatie dankzij de lerarenopleiding’. Bij mij van ‘wijnliefhebber’ naar ‘yoga- én wijnliefhebber’

Even een uitstapje: als kind bedacht ik een spel. Ik probeerde te luisteren naar pratende mensen zonder te begrijpen. Ik was nieuwsgierig hoe het Nederlands zou klinken voor buitenlanders. ‘Doe is’, zou Gert nu zeggen. Dat is nog eens verstilling. Het is me tot nu toe verschillende keren gelukt. Zo gewoon is het blijkbaar om te ontleden en te willen begrijpen. Maar terug naar de yogamat.

Nu ik leraar ben probeer ik de ervaringen in mijn innerlijke wereld te delen met de mensen buiten me en ik wil inspelen op hetgeen ik bij mijn leerlingen zie. Dit verbinden en overbruggen lukt alleen met veerkrachtige zintuigen die makkelijk heen en weer bewegen tussen verstilling met een breed blikveld en focus met een puntige blik. Dat is niet altijd makkelijk, maar als het lukt geeft het me een grote kick! Die kers op de taart dus.

Graag wil ik hier nogmaals alle bijzondere docenten bedanken: Gert, Heiltje, Paul en Jacoline. Verder natuurlijk Freerk en Maup en Jet – die gistermiddag ook zo genoten, mijn studiegenoten met wie ik de presentatie deed: Zita, Mila, Charles en Tanje and last but not least mijn vrienden die altijd hun nadrukkelijke interesse in de opleiding toonden: Ellen, Stéphanie, Marten, Olav, Jur, Lisanne en Cathelijne. Met jullie is het nog veel mooier. Dank!

Ogen met veel focus
Met wie ontstaat verbinding en waarom?

Ademhaling, Critical Alignment Yoga, nostress@work, Ontspanning, Why yoga?

Ademen naar je voet? Sure

‘Ja ja, ademen naar mijn voet.’ Dat dacht ik lang als iemand zoiets tegen mij zei. ‘Mijn longen reiken tot aan mijn middenrif en zuurstof komt via mijn bloed elders in mijn lijf terecht.’ Daar is mijn mening niet over veranderd, maar, maar, maar over dat ademen naar de voet of – iets vaker gehoord – nek, schouder, heup ben ik anders gaan denken.

Wat ik al wist, is dat de buik mits hij in zijn sas is, graag mee beweegt met de ademhaling. Bij jonge kinderen kun je prachtig observeren dat die beweging meer is dan een referred movement. Andersom ken ik ook de technieken waarbij het actieve gebruik van de buikspieren de cadans van de ademhaling beïnvloedt. Allemaal fijn – maar ademhalen in mijn voet?

Pranayama

In yoga vallen de ademhalingsoefeningen onder pranayama. Ayama kun je vertalen met beoefening of beheersing, maar prana niet met adem. Ik word zelfs een beetje knorrig als ik weer iemand prana letterlijk als adem hoor vertalen. Iets in mij komt in opstand, prana is namelijk zoveel meer en zoveel waardevoller. De meer gebruikelijke vertaling van prana is levensenergie, maar goed bij dat woord haakt de al te nuchtere yogi af. Voor die mensen is er ook een meer westerse kijk. Prana zou je de samenhang tussen adem, hartslag en het lymfesysteem kunnen noemen. Bij het uitademen daalt de hartslag bijvoorbeeld. In het westen heet de regulatie van die samenhang homeostase. Ik denk dat er weinig verschil is tussen homeostase en prana. Nou goed, toch een nuance. Binnen goede yogamuren leer je om prana te herkennen, het in harmonie te brengen en het vervolgens te waarderen. Maar ademen in je voet?

Okay dan

Het is me nooit lekker uitgelegd dat ademen naar mijn voet of uhm ik was met mijn aandacht ergens anders. Dat is minstens zo waarschijnlijk. Nu dan een poging om de vinger er zelf op te leggen. Daarvoor maak ik eerst een stapje terug naar de mechaniek van ademen. Die is fascinerend. Het diafragma, de grote ademhalingsspier in je middenrif spant zich aan en je ademt in. Nog een keer: de spier contraheert en je longen vullen zich met lucht en je borstkas en buik zet uit. Nog een keertje: de spier trekt samen – en je ervaart ruimte. Dat is nogal uniek. Al die mensen die kampen met overbelasting klagen toch vooral over gespannen spieren in bijvoorbeeld de schouders die juist het gevoel van een corset of al te strak harnas geven.

Kracht én ruimte in de core

Op een andere plek in mijn lichaam gebruik ik de mechaniek al lang, namelijk in de buik, in de zogenaamde core. Een krachtige core is een groot ding, niet alleen binnen yoga en pilates maar ook binnen fysiotherapie. Voor een stevige core span je je MTA aan, oftewel de grote buikspier die links van je rug begint en over je buik naar de rechterkant van je rug loopt. Het is redelijk eenvoudig om deze spier te leren aanspannen, zonder daarbij het gevoel van ruimte te moeten opgeven. Sterker binnen critical alignment yoga sta je elke les stil bij deze koppeling van een stevige core en een sensatie van ruimte en ontspanning in je buik. Bij pilates en fysiotherapie houden ze het bij het eerste – helaas. Maar dat terzijde.

Nu nog de voet

Overal in je lichaam kun je het mechanisme van ademhaling toepassen! Je initieert een uitdijende beweging, een beweging van expansie en ruimer worden. Doe het in je hand en je vingers zullen zich iets uit elkaar bewegen en zich wat strekken. Adem je uit dan buigen de vingers en bewegen naar elkaar toe. Het doet denken aan de techniek die wel bij bodyscans gebruikt wordt. Daarbij lig je languit op je matje en wordt gevraagd om je kuit aan te spannen en te ontspannen en dan je bovenbeenspieren enzovoort.

Vertrekpunt is expansie

Bij een bodyscan is het vertrekpunt het aanspannen. Bij de techniek van ademen in je voet (heup, oksel of schouder) is de insteek het verlengen van spieren en dus het opener worden. Dat verlegt de aandacht en dus het gevoel erbij essentieel anders. Overigens heb ik het over minimale bewegingsuitslagen die je makkelijk kunt toepassen in elke houding. Neem een willekeurige yogahouding zoals de hond. Hierbij komen nogal wat plekken met chronische spanning aan het licht. Bijvoorbeeld tussen de schouderbladen. Door hier nu juist met dat ademhalingsmechanisme van expansie en verruimen naar toe te gaan, gebeurt er veel, heel veel.

Als iemand nu nog tegen mij zegt ‘adem naar je voet’ is er dus niks meer dat in opstand komt. Sterker ik maak een vreugdesprongetje van binnen. Joepie, ademen in mijn voet!

Fysiyogakronkel, Ontspanning, Why yoga?

Eindgevoel2

In mijn vorige tekst had ik het over Eindgevoel in houdingen. Bij Critical Alignment Yoga krijg je lang niet altijd de kans om in het eindgevoel te blijven hangen. Sterker je kunt ook lessen asana’s in beweging volgen. Daarin hop je van eindstand naar eindstand en dus van eindgevoel naar eindgevoel.

Ontspan de poging

Leraar Gert zegt het zo vaak. Hij vindt het einde van een houding niet zo interessant (mijn woorden), hij vindt de weg ernaartoe interessant. Misschien zeg ik het beter zo: hij ziet meer resultaat als zijn leerlingen de poging ontspannen. Dat is ook een grotere kunst – voor mij in ieder geval wel. Ik focus me nog steeds vooral op het einde van houdingen. Een eindstand is veel makkelijker te controleren, juist omdat het er statischer aan toe gaat.

Controle controle

Als je bewegingen volledig wilt controleren wordt het al snel een vervelende, houterige en stroeve toestand. Nu resulteert dat er bij mij nog vaak in, dat ik niet alleen de controle loslaat maar ook mijn lichaamsbewustzijn. Een heel enkele keer lukt het me wel om dat lichaamsbewustzijn tijdens een serie (van asana’s in beweging) langer in stand te houden. Dan voel je kraakhelder waar spieren zich onnodig aanspannen, wanneer je een al even onnodige grimas trekt én lukt het eenvoudiger om dit op te heffen. Als dat lukt valt gek genoeg het eindgevoel eigenlijk weg en ontstaat meer een totaalgevoel. Ja, dat is wel het ultieme flowgevoel met zowel de sensatie van kracht als lichtheid. Nog veel te leren.

Critical Alignment Yoga

Critical???

Waarom koos je voor het woord ‘Critical’ voor Alignment vroeg ik leraar Gert laatst. Als student krijg ik steeds meer zin de visie van mijn leraar te begrijpen. Ookal omdat ik nog even enthousiast ben, over wat ik van hem leer en dat graag wil verspreiden. Maar dan mot ik t wel een beetje snappen.

Ik had al weken zo nu en dan het woord met een vergrootglas bekeken en op een weegschaaltje gelegd. Wat ik ook deed, ik kon me niet aan de indruk onttrekken dat er iets ontevredens, streverigs in het woord zat.

Gert antwoordde, dat hij dat niet zo ziet. Voor hem is het vooral het kritische proces dat plaatst vindt op bijvoorbeeld het hoofdstandbankje, waarbij het lichaam in zijn vrije ‘stand’ blijft zoeken naar evenwicht.

Vrij snel daarna las ik dit in ‘Yoga als levenskunst’ van B.K.S. Iyengar (een boek dat al ruim twee jaar bij mijn bed ligt en me altijd verder helpt). ‘Het hele educatieve streven van yoga is erop gericht dat alles in ons leven goed gaat. Maar iedereen weet dat een appel die er aan de buitenkant perfect uitziet vanbinnen door een onzichtbare worm kan zijn aangevreten. Bij yoga gaat het niet om de uiterlijke verschijningsvorm. Yoga gaat over het vinden en verwijderen van de worm zodat de hele appel van de schil tot de kern volmaakt en gezond is. Daarom lijken yoga en eigenlijk alle spirituele filosofieën steeds op het negatieve te hameren – hebberige begeerten, zwakheden, fouten en onevenwichtigheden.’ (blz. 216)

Ik hou eigenlijk niet zo van gehamer en als het dan toch gebeurt dan graag liever op het positieve, toch zette de tekst me verder aan het denken. … Hoe gek zou het zijn als Critical ook op dergelijke onevenwichtigheden slaat en dus inderdaad dat streverige, zoekende in zich heeft? Is daar dan zoveel mis mee?

Iyengar heeft het verderop op blz. 222 over ‘het geweten’. Die geeft hij een centrale rol in dit zoeken.

‘Het verschil [met intuïtie] is dat het geweten pijn doet; het laat ons lijden. We zeggen dat we gekweld worden door het geweten. De intuïtie wekt ons op, veroorzaakt misschien enige verwarring, want we weten niet waar het vandaan komt. Maar het geweten doet pijn. Dat komt doordat het de kern vormt van de paradox van wat het betekent om een spiritueel wezen te zijn dat leeft in een fysiek lichaam in de materiële wereld. Het geweten draagt ons op de moeilijkste weg te kiezen, omdat het ons altijd in de richting van Eenheid trekt, in de richting van Heelheid. Onze verlangens, onze zelfzucht, onze intellectuele gebreken trekken ons altijd in de richting van de wereld van diversiteit waar we oordelen vormen, doormodderen en proberen het minst kwade te kiezen. Het geweten is, als het geen gebreken vertoont, de stem van onze ziel die in ons oor fluistert.’

Ik heb veel meer met Gert’s (beeld-)spraak die altijd dicht bij werkelijke ervaringen blijft. Toch kan ik dankzij deze teksten ineens meer met het woord ‘critical’. Erkent het dat zoekende in me, dat nooit lijkt op te houden? Daar lijkt het op – en dat maakt me zomaar rustiger en – oeps – tevredener.

Critical Alignment Yoga, K.U.Z. Ken u zelf, Lekker hoor, Ontspanning, Why yoga?

Meer vrijheid!

Dit wordt een tekstje over vrijheid. Vrijheid blijkt nogal al een ding, zelfs of juist in de politiek. Het lijkt me niet zo wijs om hier mijn politieke standpunten te verkondigen, maar ik kan het niet laten. Zo snap ik niks van mensen die denken, dat als je geboren bent in welvarend Nederland je dat allerlei levenslange rechten op rijkdom geeft. Ik ben dan wel weer voorstander van het idee, dat alle mensen met een vernietigend, destructief idee naar een plek ver weg moeten – maar daar heeft het woordje Islam niks mee te maken. Bueno, vrijheid dus.

Als je het over vrijheid hebt, kun je denken aan vrijheid van meningsuiting, onderwijs, godsdienst, vestiging, vereniging enzovoort. Je kunt ook denken aan bewegingsvrijheid en dat is momenteel helemaal mijn ding.

Keurslijf

Kent u het boek ‘Oei, ik groei’? Dat gaat over de ontwikkeling van kleine kindjes. Die ontwikkeling gaat niet geleidelijk en leuk stapje voor stapje. Nee, weken hangt er een volgende stap in de lucht en ineens – soms binnen een paar uur, neemt zo’n kleintje de stap. Dan praat zo’n minimensje ineens in zinnetjes. Ik heb stellig de indruk dat het bij volwassenen niet zo anders gaat. Althans bij mij. Mijn recente oei-ik-groei gaf mij een enorme dosis bewegingsvrijheid terug. Ik liep over straat op weg naar de Appie en voelde me ineens zoveel lichter en dus vrijer. Alsof ik een soort keurslijf kwijt was.

Corset

Ik wil graag beschrijven hoe dat voelt zo’n keurslijf en wel omdat ik weet dat mijn nieuw verworven vrijheid straks normaal zal zijn. Gelukkig werkt dat zo met nieuwe situaties. Het nadeel is, dat het plezier van de nieuwe verworvenheid daarmee ook kleiner wordt. Ach ja, blijven groeien dus.

Het gevoel van een keurslijf voelt letterlijk als een corset of een harnas dat twee tandjes te strak zit. Nu ik achter mijn computer zit, met naast me een to-do-lijst met daarop alles wat ik vanochtend nog wil weg werken, voel ik mijn keurslijfje gewoon weer zitten. Nee, echt kwijt ben ik hem nog lang niet. Rond mijn ribben zit een soort kracht die me in elkaar duwt. Ook bij mijn schouderbladen en in mijn heupen voel ik het. Het is alsof die kracht me in een soort foetushouding dwingt. En he listen dat is echt onhandig als je achter je compu in een arboverantwoorde houding wil werken.

Foetushouding

Als ik me nu – voor de verandering een beetje meegaand opstel, dan buigt mijn bovenrug verder omhoog zoals bij Gollem uit Lord of the Rings. Mijn schouders, zie ik in een flinke hoek naar voren staan. Interessanter nog dan hoe het eruit ziet – ik wil helemaal niet op Gollem lijken! – is hoe het voelt. Het voelt best rustig, maar het voelt ook hard en stijf. Als een soort harde zekerheid. Het is enerzijds een krachtig en aantrekkelijk gevoel maar sinds ik die ontmoeting met hernieuwde bewegingsvrijheid heb gehad, voel ik de keerzijde sterk. In de gebolde houding voel ik bijvoorbeeld mijn schouderbladen niet meer en kan ze ook niet aansturen. Het gevolg: ik wil af van het verstikkende gevoel, ik wil zelfbeschikking en snak naar vrijheid, naar vrijheid in mijn eigen lijf!

De dynamische rug

Nu ik mezelf netjes uitlijn – naar het gedachtegoed van critical alignment, krijg ik mijn vrijheid weer terug. Pfffff, saved.

Tijd voor een lekkere serie asana’s in beweging – zonder keurslijf!

Critical Alignment Yoga, Ontspanning

Bhamari of zoemen als een tevreden bij

Mijn eerste zoem

Tijdens de yogaweek deze zomer zoemde ik voor het eerst. Het waarom van het gezoem was mij onbekend maar allez ik ervaar graag en deed dapper mee. Yogaleraar Gert lichtte het gezoem niet toe, ook later niet en eerlijk gezegd ben ik daar wel blij mee want zo kon ik blanco ervaren.

Zo te zoemen

Nu negen maanden later ben ik een beetje wijzer. De ademhaling heet bhamari (bhramari of bramari) en bhamara betekent zwarte bij. Zo beschrijft Gert de ademhaling in zijn boek Critical Alignment: ‘Til na de beoefening van de ademhalingsoefeningen je hoofd met een inademing op en plaats je nek en hoofd weer boven op je wervelkolom. Adem rustig en diep in, en maak tijdens het uitademen een zacht zoemend geluid dat vanuit je mondholte door je hele lichaam en de ruimte om je heen gaat circuleren. Maak de klank alsof je hele lichaam het geluid produceert en niet alleen de mondholte of de keel.’ Gert adviseert het vijf keer te doen, maar elders las ik dat het ook best twintig keer mag. Vind ik wel fijn, als het niet teveel aan regeltjes gebonden is.

APK

Waarom zou je gaan zitten zoemen als een bij? Ik doe het hierom. Het blijkt – voor mij – een kunst om de zoemtoon mooi te krijgen. Is dat al genoeg reden om het te doen? De oefening om iets mooi te krijgen vormt en vast in de goede richting. Ik vind de zoemtoon mooi als ik ermee kan spelen en wel zo dat het volume constant is en de klank aantrekkelijk. Ik probeer tevreden te zoemen soms bijna een beetje te spinnen als een poes. De ene keer lukt dat prachtig van hoog in mijn neus tot diep in mijn bekken. Aan het bereiken van de ruimte om me heen werk ik nog. Een andere keer zoem ik met horten en stoten klanken van een verzopen automotor of lelijker. Om in de autosfeer te blijven, zo’n zoemsessie is inmiddels onderdeel van mijn periodieke keuring. Het weerspiegelt haarfijn mijn innerlijke toestand.

Waardevol

Andersom doet me een sessie zoemen altijd goed. Juist als ik er in eerste instantie niks van bak en het pas na een keer of vier, vijf weer richting ‘mooi’ gaat. Het is alsof die mooie zoemtoon voor een vriendelijke reset zorgt. Why? Dat wil ik best weten, maar zo zonder die informatie vind ik het al heel waardevol.