K.U.Z. Ken u zelf, Why yoga?

Een yogahipo heeft interesse in kleine gevoelens

kleine gevoelens?
kleine gevoelens?

Als yogajuf i.o. speel ik met de vraag: hoe krijg ik iedere Nederlander op de yogamat? En logischerwijs ook met de vraag: waarom ligt iedereen nog niet op de mat?

Er is yoga en yoga

Om te beginnen is yoga er in soorten en maten. Je hebt zweefyoga en zweetyoga en van alles er tussenin. Mijn broer vertelde mij dat onze papa volgende week een yogaweekend gaat doen. Interessant, dacht ik. Lijkt me sterk, dacht ik tegelijkertijd, want de man is momenteel meer into tai chi en zen. En inderdaad mijn broer bleek yoga en zen op een hoop te hebben geveegd. Tja en werf dan maar eens mensen.

Wat is yoga?

Als mensen mij vragen ‘wat is yoga?’ probeer ik soms een kort antwoord te geven en zeg zoiets als: bij yoga leer je je lichaam kennen als ingang voor persoonlijke ontwikkeling. Het wordt me echter steeds duidelijker dat een kort antwoord geven op de vraag niet zo interessant is en dus stel ik steeds vaker een tegenvraag, bijvoorbeeld ‘wat zoek je?’. Dat geeft  aanknopingspunten om duidelijk te maken wat yoga wel en niet kan zijn en zorgt voor een leuker gesprek.

Een mens is een mens is een mens

Beetje bij beetje krijg ik een beeld van mensen met een hoog en mensen met een laag yogapotentieel. Een hipo heeft allereerst een nieuwsgierige aard. Die nieuwsgierigheid richt zich niet alleen op grote gevoelens maar juist ook op kleine. Valt daarmee een grote club af?  Dat hoeft niet, maar de kans dat je meer dan één lesje yoga volgt als je leven nu gedomineerd wordt door snel en ad rem handelen lijkt me klein. Klopt het dat (veel) mannen meer behoefte hebben aan grote gevoelens dan vrouwen?

Deugt mijn stelling? Genoeg stof tot verder nadenken.

Critical Alignment Yoga, K.U.Z. Ken u zelf, Ontspanning

Bang?

Ik hoor vaak beweren dat angst de grote reden is om dingen niet doen. Bijvoorbeeld, ik zeg maar wat, een moeilijke yogahouding, maar ook het uit de comfort zone stappen. Onbekende dingen ondernemen dus.

Of machteloos?

Ik ben er niet zo zeker van dat angst hier de grote boosdoener is. Onlangs observeerde ik mijn kleine meisje van zestien maanden. Ze oefent zichzelf in staan. Ik zag hoe ze zich aan een kastje omhoog werkte en dapper met haar handjes aan een handvat, een tijd bleef staan. Na enige tijd begon ze te piepen. Ik geloof in het model dat je kinderen vaak het beste helpt door niet te helpen. Vast ook vanuit mijn luiheid. In ieder geval besloot ik haar nog maar even te laten staan. Vanuit een ooghoek zag ik haar frustratie groeien en hoorde het piepen overgaan naar huilen. Ze had duidelijk geen idee hoe ze uit haar nieuw verworven houding moest komen. Terwijl ik haar dan toch maar terug op haar billen hielp, herinnerde ik me dat ik dit ook bij de oudste gezien had. En toen viel het kwartje. Dit had met angst niks te maken, maar met machteloosheid. Ineens snapte ik ook mijn eigen ‘black-outs’ in complexere yogahoudingen.

Waarom is dit interessant?

Zowel angst als machteloosheid levert een negatief gevoel op en daar willen we vanaf. Niets menselijks is ons vreemd. Maar hoe kom je ervan af? Angst wordt al snel iets waar je je overheen moet zetten. Je moet maar leren vertrouwen en visualiseren dat het goed komt. Als je machteloos bent, dan heb je iets niet, namelijk macht en ligt de remedie dus voor de hand. Je wil namelijk iets bij machte worden en bijvoorbeeld je vaardigheden verbeteren. Het zijn nuanceverschillen, maar wat mij betreft wel fundamentele. Vooral omdat de tweede tot constructievere oplossingen leidt – op een breder vlak en op langere termijn. Driewerf hoera dus.

Voorbeeldje graag

Ik sta op mijn kop op een hoofdstandbankje. Zie plaatje elders. De opdracht is om door te bewegen naar een boogje, met het hoofd nog steeds op het bankje maar de voeten achter het hoofd op de grond. Tijdens de beweging kom ik  onbekende, oncontroleerbare stukken tegen. Me er gewoon een paar keer doorheen werpen – want de leraar belooft me dat ik niet in stukken op de grond zal eindigen, doet wonderen en vergroot ook mijn vertrouwen. Het levert echter ook best een gevoel van los zand op. Vaak herhalen is dan een optie. Liever probeer ik om in andere houdingen mijn fijne motoriek en coördinatie in die onbekende stukken te bemachtigen. Zo nu en dan waag ik een nieuwe poging en meet mijn vorderingen. En jaaa dat levert het vertrouwde vrije, sterke, soepele gevoel op dat yoga zo verslavend maakt.

Zo lijf – zo geest

Het zou me niet verbazen als diezelfde blokkering optreedt in sociale situaties. Soms vanuit angst, vaker vanuit onwetendheid, machteloosheid. Als ik me te lang opsluit als ik een boek aan het schrijven ben, dan voel ik me daarna een tikkie contactgestoord. Ik moet letterlijk mijn sociale vaardigheden weer slijpen.

Wat me ook aannemelijk lijkt, is dat een verkeerde houding tot frustratie en depressieve gevoelens kan leiden. Simpelweg omdat je lichaam een beetje vreemd voor je wordt. Dat is niet per se ernstig, wel frustrerend. Zonde toch? Tot ziens op de yogamat dus?

K.U.Z. Ken u zelf, Ontspanning

Nog een managementboek of je lijf?

Even die piramide van Maslow erbij pakken. 1. Fysiologische behoeften? Check. Done that. Been there. 2. Veiligheid? Check. 3. Affectie? Zit ook wel snor. 4. Erkenning? Blijft een raar ding. 5. Zelfontplooiing. Werk ik aan. Maar hoe?

Zelfontplooiing dus

Een spiral dynamicsmodel
Een spiral dynamicsmodel

Eens een andere piramide ernaast. De nieuwe van Maslow of bijvoorbeeld deze hiernaast uit de Spiral Dynamicshoek. Essentie van beide modellen? Iets drijft ons steeds verder. Als het een zekerheid is, gaan we op zoek naar het volgende. Het kan altijd beter, mooier, echter, rustiger, sneller, maximalerder.

Iedereen volgt hierin zijn eigen weg. Sommigen geloven het wel en nestelen zich stevig vast in hun comfort zone. De lezer van deze tekst waarschijnlijk niet. Die zoekt. Die wil best iets meer of anders. Ik ook. Ik zoek me suf of beter gezegd ik zoek me blij. Ik lees, luister Stephen Covey, Joost van der Leij, Iyengar, Herman van Veen, Annejet, biografie na biografie.

Au

Gisteravond las ik niet maar deed een schouderoefening om een kwartier later verbijsterd de yogamat om te ruilen voor een warm bad. In mijn schouder bleek verrekte veel pijn te zitten. Pijn die ik steeds ontweek door mijn schouder in een bochtje op te trekken. Dat was geen optie in deze oefening. Het gevolg vond ik vrij schokkend. Ik begon allerlei verdachte zaken in mijn arm te voelen. In zoverre verdacht omdat ik zelden iets voelde in mijn arm. Nu had ik warme handen vol tintelingen, tastzin en ook de sensatie dat mijn arm sliep en een vreemde van me was. Na mijn bad voelde ik ineens wel de narigheid in mijn schouder, zelfs bij simpele handelingen als schrijven en tanden poetsen.

Roofbouw?

Wel slim om daar zo omheen te bewegen! Of toch niet?

In mijn warme bad dacht ik ook nog aan wat Foppe de Haan ooit zei over het herkennen van toptalenten. Die, zei hij, kunnen pieken, zich ontwikkelen én – kunnen herstellen. Groei werkt bij de gratie van rust en herstel, onderstreepte hij.

Ik wil ook zo graag mijn eigen toptalentje worden. Betekent dat, dat herstel hoger op mijn hitlijst hoort. En roofbouw toch maar iets lager? En dat die pijntjes als het ware een bron van info zijn? Lijkt me wel.

En zo nam ik mij voor om vooral te blijven lezen maar ook nog veel yogalessen te volgen.

Critical Alignment Yoga, Psychosynthese

Je kern?

Bestaat er zoiets als je kern, een goedheid in jezelf waar je naar terug kan grijpen? Geen idee.

Wat ik wel weet, is dat het voor mij werkt om te doen alsof die bestaat. En dan vind ik het even niet zo belangrijk dat hij wetenschappelijk is aangetoond.

Het idee van een mooie kern bestaat al langer. Dichter Willem Kloos schreef al in 1885: Ik ben een God in ’t diepst van mijn gedachten. Afgelopen najaar kwam ik hem bijvoorbeeld ook tegen bij Mary de Lanoy. Ik was bij haar proefkonijn voor acht sessies psychosynthese. Zie http://www.psychosynthese.nl en de afbeelding. Ook deze theorie gaat er vanuit dat er zoiets bestaat als een goede, volwassen ik of  het echte zelf.

Psychosynthese-Ei

Allerlei ingesleten denkpatronen, in de  psychosynthese noemen ze die subpersonen halen je weg uit die kern.

Critical Alignment

In Gert’s yoga is er voor ingesleten patronen ook een hoofdrol weggelegd. Want ook in ons lijf liggen allerlei vaste gewoontes verankerd. Zo zeer zelfs, dat we de vervormingen kunnen zien én aanraken. Zoals daar zijn, de hoge schouders, de holle rug enzovoort.

Zou het zo zijn, dat als het lijf zich hieruit losweekt je veel makkelijker uhm lichter toegang krijgt tot je kern?

Why yoga?

Ontdek-je-plekje

Dit smaakt dus naar meer

Waarom yoga? Waarom Critical Alignment Yoga? Omdat het zo lekker is om je eigen lijf te herontdekken. Onder meer.

Deze zomer tijdens de yogaweek in Frankrijk vroeg yogaleraar Gert ons, onze schouderbladen los te laten hangen. Schouderbladen, schouderbladen? Ja waar die volgens de wetenschap in een menselijk lichaam zitten dat wist ik wel, maar dat is iets anders dan ze daadwerkelijk voelen. En laat ze dan maar eens los. Inmiddels een half jaar verder heb ik ze terug, voel er spanning in opkomen en kan die meestal weer kwijt.

Na mijn schouderbladen volgden:

  • dat stuk tussen mijn schouderbladen links en rechts van mijn ruggenwervel
  • de onderkant van mijn nek aan de achterzijde
  • een lagere basis in mijn rug van waaruit ik mijn hoofd voel bewegen
  • mijn atlas die beurs werd en daarna een beetje losser, opener, lichter
  • mijn hartstreek die uit zijn harnas ontsnapt lijkt
  • de handgreep uit mijn nek die zich terug trekt
  • plekjes her en der in mijn heupen
  • uhm mijn oksels

Laagje-voor-laagje

Het begin van een nieuwe ronde ontdek-je-plekje kondigt zich vaak maar lang niet altijd aan met zo’n beurs gevoel. Soms is een gebied gewoon ineens vrij en realiseer je je bijvoorbeeld ‘verhip inderdaad draag ik het gewicht van mijn hoofd laag in mijn bovenrug’. De eerste klap is een daalder waard of het blijkt slechts een topje van een ijsberg, meestal zitten er onder de eerste dikke laag nog heel wat te halen. Mensen die onbekend zijn met yoga denken dat je daaraan alleen plezier beleeft als je lenig en fit lijf hebt. Niets is minder waar. Juist beginners krijgen veel eer van hun werk. Maar pas op, een yogaholic ben je zomaar.

Het smaakt altijd naar meer

Yoga is een raar ding. Het is alsof je steeds een nieuwe worst wordt voorgehouden. Even krijg je een sneak preview van hoe het voelt om een soepelere onderrug te hebben. Maar als de gewenste aandacht en verzorging voor die onderrug niet volgt, dan voel je ineens wat je jezelf aandoet en wordt het daar juist beurs en houterig. Je gaat twee stapjes naar voren en dan weer een terug. Dat klinkt gemeen maar zo voelt het niet. Je kunt kiezen …, nog wat langer negeren en je voelt gewoon geen onderrug meer of vrolijk verder met ontdek-je-plekje.

Waar zitten mijn heupen?

Vaste prik hierbij is om op je kop op een hoofdstandbankje te staan. En dan je lijf te voelen, althans dat is het idee. Vooralsnog heb ik ondersteboven geen idee waar ik mijn heupen kan vinden. En daar krijg ik dus goede yoga- en leeflust van. Je zal het maar hebben.